Қазақстанда студенттік жатақханаларды салуға және қайта құруға бизнестің қызығушылығы артып келеді. Кәсіпкерлерді осындай жобаларға тартатын ең елеулі фактор-мемлекеттік тапсырыс механизмі. Бұл құрал мемлекет пен бизнеске әлеуметтік инфрақұрылымды бірлесіп дамытуға және студенттер үшін заманауи өмір сүру жағдайларын жасауға, ал инвесторлар үшін кепілді және ашық табыс алуға мүмкіндік береді.
Мемлекеттік тапсырыс тетігі мемлекеттік-жекешелік әріптестік нысаны болып табылады. Кәсіпкер өз қаражаты үшін жатақхана салады немесе ғимаратты қайта жаңартады, ал мемлекет нысанды пайдалануға бергеннен кейін студенттердің тұруына ай сайын ақы төлей бастайды. Жүйенің маңызды қағидасы-өтемақы тек нақты тұратын студенттер үшін есептеледі, бұл процесті мүмкіндігінше ашық етеді.
Нөлден бастап салу кезінде қаржыландыру алты жыл ішінде, ал қайта құру жағдайында өтемақы мерзімі сегіз жыл ішінде жүзеге асырылады. Қайта құру жағдайында өтемақы мерзімі сегіз жылға дейін ұзартылады. Төлемдер мөлшері бір төсек-орынға есептегенде бекітілген нормативтер бойынша айқындалады. Құрылыс кезінде өтемақы 195 АЕК құрайды, бұл 2025 жылы Бір орын үшін шамамен 767 мың теңгеге тең. Қайта құру кезінде норматив 47 АЕК-ті құрайды, яғни шамамен 185 мың теңге. Алматы және Астана қалалары үшін нормативтер жоғары, бұл объектілерді ұстаудың неғұрлым жоғары құнымен түсіндіріледі.
Бағдарламаға қатысу үшін бірнеше кезеңнен өту керек:
1. «Қаржы орталығы» АҚ-ға өтініш беру.
2. Алдын ала шарт жасасу.
3. Құрылысты немесе қайта құруды аяқтаңыз.
4. Объектіге ауыртпалықты тіркеу (нысаналы мақсаты — 20 жыл мерзімге «жатақхана»).
5. Мемлекеттік тапсырыс шартына қол қойып, төлемдерді ала бастаңыз.
Кәсіпкерлер үшін мұндай механизм тиімді модельге айналады, өйткені ол бірнеше кіріс көздерін ұсынады. Мемлекеттік төлемдерден басқа, жатақхана иесі студенттерден жалдау ақысын алады және ол тұру құнын өзі анықтайды. Ғимаратта коммерциялық нысандар — дүкен, буфет, кір жуатын орын немесе басқа да қызметтер болуы мүмкін, олар да пайда әкеледі.
Жатақханаларды салуға және қайта құруға мемлекеттік тапсырыс беру тетігі өзінің тиімділігін дәлелдеді. Ол жастарды заманауи және қолжетімді өмір сүру жағдайларымен қамтамасыз ете отырып, мемлекет пен жеке сектор арасындағы ынтымақтастықтың ең тұрақты құралдарының бірі болып қала береді.
(на фото общежитие строящееся в г.Астана)
