Қазақстан – тарихи қалыптасқан көпэтносты және көпконфессиялы мемлекет. Бүгінгі таңда елімізде 130-дан астам ұлт өкілдері мен 18-ден астам діни конфессия бейбіт өмір сүріп келеді. Мұндай алуан түрлілік – Қазақстанның басты байлығы. Алайда, жаһандану мен ақпараттық ағынның артуы қоғамда кейбір теріс құбылыстардың, соның ішінде діни экстремизмнің таралу қаупін де туғызады. Осыған байланысты діни экстремизмнің алдын алу мәселесі – еліміздің ішкі қауіпсіздігі мен қоғамдық тұрақтылығын қамтамасыз етудегі маңызды бағыттардың бірі.
Діни экстремизм дегеніміз не?
Діни экстремизм – дінді бұрмалап, оны зорлық-зомбылық пен агрессияны ақтауға пайдаланатын идеология. Мұндай идеологияға сенген адамдар өздерінің әрекеттерін «қасиетті күрес» немесе «имандылықты қорғау» деп көрсетіп, қоғамдағы тұрақтылыққа, ұлтаралық және дінаралық келісімге қауіп төндіреді. Олар көбінесе жастарды нысанаға алып, интернет пен әлеуметтік желі арқылы теріс идеяларын таратады.
Қазақстандағы діни экстремизмге қарсы іс-қимыл
Қазақстан Республикасы дін мен мемлекеттің ара-жігін нақты ажыратқан зайырлы мемлекет ретінде діни сенім бостандығын құрметтейді. Бірақ, ол құқықтың теріс мақсатта қолданылуына жол бермейді. Елде діни экстремизм мен терроризмге қарсы кешенді шаралар қабылданған. Соның ішінде:
– «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» Заң – дін саласындағы құқықтық негізді реттейді;
– ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрлігіне қарасты Дін істері комитеті – діни ұйымдармен жұмыс жүргізіп, діни экстремизмнің алдын алуға бағытталған түсіндіру жұмыстарын үйлестіреді;
– Жергілікті діни бірлестіктермен және үкіметтік емес ұйымдармен серіктестік – халық арасында діни сауаттылықты арттыруға бағытталған.
Алдын алу шараларының маңызды бағыттары
Жастармен жұмыс. Жастар – экстремистік идеяларға ең осал топ. Сондықтан, мектептер мен жоғары оқу орындарында дінтану пәндері енгізіліп, зайырлы көзқарас пен толеранттылықты насихаттау жұмыстары жүргізілуде.
Ақпараттық түсіндіру жұмыстары. Арнайы мамандар мен теологтардың қатысуымен әлеуметтік желілер мен бұқаралық ақпарат құралдарында түсіндіру науқандары ұйымдастырылып, халықты жалған діни ағымдардан сақтандыру мақсатында бейнероликтер, мақалалар жарияланады.
Құқық қорғау органдарының қызметі. Құқық қорғау органдары интернеттегі радикалды контентті бақылауда ұстап, экстремистік бағыттағы топтардың әрекеттерін алдын ала анықтап, дер кезінде тоқтатуға күш салып отыр.
Қазақстанның басты құндылықтарының бірі – ұлтаралық және дінаралық келісім. Бұл жетістікке бейбітшілік пен өзара құрмет негізінде қол жеткізілді. Діни экстремизмге қарсы күрес – тек мемлекеттің ғана емес, әр азаматтың ортақ міндеті. Тек бірлесе әрекет ету арқылы ғана біз елдегі тұрақтылықты сақтап, болашақ ұрпаққа бейбіт қоғам қалдыра аламыз.
Мағжан АЙТБЕК,
№ 7 ЖББМ мұғалімі, АТТ мүшесі.