Бүгінде Қазақстанда денсаулық сақтау саласына ерекше мән беріліп, әрбір азамат үшін сапалы және қолжетімді медициналық қызмет көрсету — басты басымдықтардың бірі болып отыр. «Халық денсаулығы – ел дамуының негізі» деген қағида шынайы өмірде нақты істермен дәлелденуде.
Медициналық қызмет – әр тұрғынның құқығы
Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, әр азамат медициналық көмекті алуға құқылы. Бұл құқықты іске асыру үшін елімізде бірқатар жүйелі шаралар атқарылуда: міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі енгізілді, алғашқы медициналық-санитарлық көмек (АМСК) ұйымдарының қолжетімділігі артты, шалғай елді мекендерге жылжымалы медициналық кешендер мен телемедицина мүмкіндіктері жетіп жатыр.
Сапаның басты көрсеткіші — алдын алу және қолжетімділік
Сапалы медициналық қызмет тек емдеумен шектелмейді. Алдын алу шаралары, скринингтік тексерулер, вакцинациялау, салауатты өмір салтын насихаттау – бәрі кешенді түрде халық денсаулығын жақсартуға бағытталған. Сонымен қатар, медициналық ұйымдардың материалдық-техникалық базасы жаңартылып, заманауи құрал-жабдықтармен қамтамасыз етілуде. Медициналық қызметкерлердің біліктілігін арттыру – басты назарда.
Цифрлық денсаулық сақтау – жаңа мүмкіндік
Электрондық денсаулық паспорттары, онлайн тіркеу, телемедицина – барлығы да медициналық көмекті тиімді және ыңғайлы алуға жағдай жасап отыр. Әсіресе, шалғай ауыл тұрғындары үшін бұл — үлкен көмек.
Болашақ – әр азаматтың денсаулығын қорғауда
Медициналық қызметтің сапасын арттыру – тек мемлекетке емес, әрбір азаматтың да ортақ ісі. Өз денсаулығына жауапкершілікпен қарау, уақытылы тексеруден өту, аурудың алдын алу шараларына қатысу – міне, сапалы медициналық жүйені тиімді пайдаланудың маңызды бөлігі.
Сапалы медициналық қызмет: МӘМС және ТМКК аясындағы қолжетімділік
Бүгінгі таңда Қазақстанда медициналық қызмет көрсету екі негізгі жүйе арқылы жүзеге асырылады:
1. Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі (ТМКК)
2. Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС)
Бұл жүйелердің басты мақсаты – халыққа сапалы, уақытылы және қолжетімді медициналық көмек көрсету.
ТМКК – мемлекет кепілдік берген көмек
ТМКК аясында Қазақстанның әрбір азаматы мен азаматтығы жоқ тұлғалар тегін медициналық көмектің негізгі түрлерін ала алады. Бұған мыналар жатады:
- шұғыл және жедел медициналық көмек;
- алғашқы медициналық-санитариялық көмек (учаскелік дәрігер, медбике);
- санитариялық-эпидемиологиялық бақылау шаралары (вакцинация, скринингтер);
- әлеуметтік мәні бар ауруларды (мысалы, туберкулез, қант диабеті, онкология) емдеу.
МӘМС – кеңейтілген, сапалы қызмет түрлері
МӘМС жүйесіне қатысушылар қосымша, кеңейтілген медициналық қызметтерге қол жеткізеді. Оның ішінде:
- жоспарлы стационарлық көмек;
- жоғары технологиялық диагностикалық зерттеулер (КТ, МРТ, ПЭТ);
- қалпына келтіру емі мен оңалту;
- тар бейінді мамандардың кеңесі;
- аурулардың алдын алу және ерте анықтау бойынша кеңейтілген скринингтер.
МӘМС жүйесіне қатысу үшін азамат белгілі бір жарна төлеуі керек (мемлекет, жұмыс беруші немесе жеке тұлғаның өзі).
Асан КАБУЛОВ,
Қаражал қаласы ауруханасы директорының міндетін атқарушы.