Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың елімізді үш жыл ішінде «жаппай цифрлық елге» айналдыру туралы стратегиялық мәлімдемесі — жай ғана техникалық бағдарлама емес, жаңа ұлттық парадигмаға жасалған тарихи қадам. Бұл бастама Қазақстанның болашағына, жаңа буынның өмір сапасына және жаһандық бәсекеге қабілеттілігіне тікелей әсер етпек.
Мемлекет басшысы цифрландыруды тек технологиялық үдеріс ретінде емес, елдің қауіпсіздігі мен тұрақты дамуының кепілі ретінде қарастырып отыр. Бұл – өте маңызды көзқарас. Өйткені цифрландыру дегеніміз — онлайн қызметтерден бөлек, басқару мәдениетін өзгерту, бюрократияны азайту, білім беру мен өндірісте жаңа серпін беру, адам капиталының сапасын көтеру.
Президенттің «Өскелең ұрпақ бақытты, берекелі өмір сүруге тиіс» деген сөзі цифрлық реформалардың өзегінде технология емес, ең алдымен адам тұруы тиіс екенін айқындайды. Бұл – бүгінгі күннің өзекті мәселесі. Әлемнің кейбір елдерінде цифрлық даму қоғамнан алшақтап бара жатқаны жасырын емес. Ал Қазақстанда бұған жол бермеу маңызды.
Сонымен қатар, жасанды интеллекттің жастар болмысына әсері туралы ой — терең әлеуметтік және философиялық мәселе. Бізге тек цифрлық сауаттылық емес, сонымен бірге цифрлық жауапкершілікті қалыптастыру қажет. Өйткені технология бейтарап, ал оның салдары оны қалай қолданатынымызға байланысты.
Президент атап өткендей, цифрлық дәуірден шет қалу – тек экономикалық емес, мәдени, рухани және саяси оқшаулануға алып келуі мүмкін. Сондықтан бұл бастамаға ІТ мамандар ғана емес, педагогтар, әлеуметтанушылар, құқық қорғаушылар, кәсіпкерлер және қарапайым азаматтар да белсене атсалысуы тиіс.
Цифрлық Қазақстан – жай платформа емес, ұлттық сана жаңғыруының жаңа кезеңі. Бізге тек «ақылды қала» емес, «ақылды қоғам» қалыптастыру қажет. Бұл – технологиялық емес, ең алдымен адами капиталға жасалатын инвестиция.
Зәмзагүл ОСПАНОВА,
Қаражал қалалық мәслихат төрағасы